Firma Kâr Maksimizasyonu Temelli Dolaylı Toplam Arz Fonksiyonunun Çıkarsaması, Modellemesi ve Tahmini – Mustafa Akal

Öz

Bu çalışmada firma kâr makzimizasyonu analizinden dolaylı toplam arz (GSYH) denkleminin elde edilip tahmini hedeflenmiştir. Ulaşılan modeller çoklu doğrusal bağlantı kriteri değerlendirmesi dışında ekonometrik kriterler üzerinde durulmaksızın; türetilen modelin orijinalliğine bağlı kalarak hem reel hem de nominal olarak tahmin edilmiştir. Tahmin edilen modellerin her biri %97 ve üzerinde belirlilik katsayısı göstermiş ve bütün olarak anlamlı bulunmuştur. Ancak GSYH’nın üretim faktörü fiyat ilişkileri hem yüksek çoklu doğrusal bağlantı işareti veren modellerde hem de çoklu doğrusal bağlantı şüphesi vermeyen modellerde teorik beklentilere ters düşmüştür. GSYH’nın hem deflatör hem de teknik ilerlemeye göre esneklik katsayıları çoklu doğrusal bağlantı göstersin veya göstermesin hem reel hem nominal modellerde teorik beklentilere uyumlu bulunmuştur. Sonuçta, toplam dolaylı arz eğrisi ile de büyümenin açıklanabileceğine ulaşılmıştır. Bunlarla birlikte dolaylı tahmin edilen büyüme modelinin iyileştirilmesi ve tahmin edilen üretim faktörü fiyatlarının katsayıla[1]rının işaretleri teorik beklentileri neden karşılamaması üzerine kritikler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Modelleme, dolaylı arz, dolaylı kâr, GSYH, tahmin, Türkiye.

JEL Kodları: D21, D24, E01, E13, E17, E23

Absract

In this study, it is aimed to obtain and estimate the indirect total supply (GDP; Gross Domestic Product) equation from the analysis of firm profit maximization. The models reached are without emphasizing econometric criteria other than the evaluation of multiple linear collinearity criteria; It has been estimated in raw, both real and nominal, adhering to its originality. Each of the estimated models showed a determination ratio above 97% and was found to be significant as a whole. However, the production factor-price relations of GDP contradicted theoretical expectations in both types models indicating high and low multicollinearity ratios. The elasticity coefficients of GDP with respect to both deflator and technical progress were found to be consistent with theoretical expectations in all types of models, inlcluding real and nominal models. As a result, it has been reached that growth can also be explained by the aggregate indirect supply curve. In addition, criticisms were made on the improvement of the indirectly estimated growth model and why etimated coefficients of factor prices did not meet theoretical expectations in signs.