Türkiye’de Finansal Risk ve Güvenli Liman Davranışı: CDS–Altın Etkileşimi – Metin Duyar

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de jeopolitik ve ekonomik risklerin göstergesi olan kredi temerrüt takası
(CDS) primleri ile güvenli liman niteliği taşıyan altın talebi arasındaki ilişkiyi incelemektedir.
2010–2025 dönemi verileri kullanılarak ARDL sınır testi, nedensellik ve rejim
bağımlı modeller uygulanmıştır. Bulgular, CDS primlerindeki artışların altın talebini anlamlı
biçimde yükselttiğini, bu etkinin özellikle kriz dönemlerinde daha güçlü olduğunu
göstermektedir. Ayrıca döviz kuru ve enflasyon gibi makroekonomik değişkenlerin CDS–
altın ilişkisinde aracılık rolü oynadığı tespit edilmiştir. Literatürle karşılaştırıldığında Türkiye’nin
özgünlüğü, altın talebinin hem finansal risk algısına hem de kültürel faktörlere
dayanmasıdır. Elde edilen sonuçlar, politika yapıcılar, yatırımcılar ve finansal kurumlar
açısından önemli çıkarımlar sunmaktadır. Özellikle altın bankacılığı uygulamalarının geliştirilmesi
ve CDS şoklarının etkilerini sınırlayacak yapısal reformların hayata geçirilmesi
önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: CDS, Altın Talebi, Jeopolitik Risk, ARDL, Türkiye
JEL Kodları: G15, G32, E44, C22, Q02

Financial Risk and Safe-Haven Behavior in Turkey:
The CDS–Gold Nexus

Abstract

This study investigates the relationship between Turkey’s credit default swap (CDS) premiums,
which serve as indicators of geopolitical and economic risks, and the demand for
gold, considered a safe-haven asset. Using data from 2010–2025, the analysis employs the
ARDL bounds testing approach, causality tests, and regime-switching models. The findings
indicate that increases in CDS premiums significantly raise gold demand, with this
effect being more pronounced during periods of crisis. Furthermore, macroeconomic variables
such as exchange rates and inflation play a mediating role in the CDS–gold nexus.
Compared to the existing literature, Turkey’s uniqueness lies in the dual nature of gold
demand, driven by both financial risk perception and cultural factors. The results provide
important implications for policymakers, investors, and financial institutions. In particular,
the development of gold banking instruments and the implementation of structural
reforms to mitigate the effects of CDS shocks are strongly recommended.
Keywords: CDS, Gold Demand, Geopolitical Risk, ARDL, Turkey
JEL Codes: G15, G32, E44, C22, Q02