Türki̇ye Ekonomi̇si̇nde İsti̇hdam Çarpanları – Aykut Lenger

Türkiye Ekonomisinin uzun yıllardır sürgit sorunlarından biri olan işsizlik, topyekün toplumsal gönencimiz karşısındaki en önemli tehditlerden birini oluşturuyor. Geleneksel olarak, işsizlik sorunun azaltılmasının çaresi, ekonomik büyüme olarak görülür. Çünkü üretim artınca daha fazla işgücü talep edilir ve istihdam artar, işsizlik azalır. Ancak, Türkiye’de işsizlik son dönemlerin hızlı büyüme sürecinde bile % 8’in altına düşmemiş, dolayısıyla bağışıklık kazanmış bir sorun niteliğine bürünmüş durumda. Yüksek büyüme hızı, işsizliğin azaltılması için önem taşısa da, bir adım daha öteye geçerek, şu soru sorulabilir: Hangi sektörlerin büyümesi, bu sorununun hafifletilmesine daha fazla katkıda bulunur? Başka bir deyişle, hangi sektörlerin istihdamı arttırma kapasitesi daha yüksektir? Bu soruya istihdamın sektörlere göre dağılımına bakarak yanıt verilebilir. Ama istihdam sektörler arası bağlantılardan da etkilendiğinden, bu yazıda, bu soruya sektörlerin istihdam çarpanlarını hesaplayarak yanıt aramaktayım1 . Başka bir deyişle, herhangi bir sektörün büyümesinin sektörlerin birbirleriyle bağlantısını dikkate alarak, toplam olarak ekonomide ne kadarlık bir istihdamı uyaracağını ortaya koymaya çalışmaktayım.