Politik İktisat – Ekonomi Politik: Tarihsel ve Kavramsal Gelişim – Ercan Eren

 Üç tane politik iktisat geleneğinden söz edebiliriz: a) Birey merkezli, b) ulus merkezli, c) sınıf merkezli. Hepsinde ortak nokta iktisadın tarih, siyaset bilimi, sosyolojiden bağımsız olmadığı, bütüncül olduğu yaklaşımdır. İkinci ortak nokta ise, bölüşüm temelli yaklaşımdır. 

 Politik iktisat kavramı, normatif iktisat (ahlak iktisadı), pozitif iktisat ve sanat (iktisat politikası) bütünlüğünü kapsamaktadır. Politik iktisadın kaynağı ahlak felsefesi, bilimidir. 

Bu çalışmada ahlak felsefesi temelinden hareketle politik iktisadın ortaya çıkışı, “ekonomi” kavramının “politika”dan ayrılması ve politika kavramının geri dönüşü kısaca ele alınacaktır. 

Politik İktisadın Ortaya Çıkışı 

Bugün politik iktisat, en yaygın olarak, politik kurumların, politik ortamın ve ekonomik sistemin (kapitalist, sosyalist, komünist veya karma) birbirini nasıl etkilediğini açıklamada iktisat, sosyoloji ve siyaset biliminden yararlanan disiplinlerarası çalışmalara atıfta bulunmaktadır. Journal of Economic Literature sınıflandırma kodları, politik iktisadı üç alt alanda toplamaktadır: a) Bir ekonomik sistemde kaynak tahsisinde hükümet ve/veya sınıf ve güç ilişkilerinin rolü; b) uluslararası politik iktisat, uluslararası ilişkilerin ekonomik etkilerini incelenmesi ve c) siyasi veya sömürücü sınıf süreçlerinin ekonomik modelleri.